Links Frankrijk likt zijn vingers af – Marine Le Pen komt 8 miljoen euro te kort om de presidentscampagne van het Front National gefinancierd te krijgen. Slaagt de partij er niet in dat bedrag bijeen te krijgen, dan valt in december de druk van de ketel.
Hoewel de Franse presidentsverkiezingen pas over 7 maanden gehouden worden, maakt Le Pen nu al veel werk van haar campagne.
In het door het FN gedomineerde stadje Fréjus aan de Rivièra doet ze haar best te demonstreren dat het Front meer is dan een protestpartij alleen en dat haar partij heel goed in staat is om regeringsverantwoordelijkheid op zich te nemen. Een echo van de woorden van PVV-voorman Geert Wilders – ik wil premier worden – naar aanleiding van de sterke peilingen.
Maar zelfs voor het Front National geldt dat alleen de zon voor niets opgaat. De evenementen zijn allesbehalve gratis. Want hoewel Marine Le Pen hoog scoort in de Franse opiniepeilingen, gaat het de partij financieel niet voor de wind.
Jean-Michel Dubois, het financiële brein achter Le Pens campagne, liet zich tegenover de site Politico ontvallen dat de campagnekas van het FN slechts 4 miljoen euro telt. Terwijl het ‘minimum’ voor een goede presidentiële campagne het drievoudige bedraagt.
Daar blijft het niet bij, want na de presidentsverkiezingen is er nog meer geld nodig: ditmaal om parlementszetels in de wacht te slepen. Al met al komt het Front meer dan 20 miljoen euro tekort, aldus Dubois en FN-penningmeester Wallerand de Saint-Just.
Een campagne zonder fondsen is niet mogelijk, aldus Dubois. Volgens hem zal het Front een minimale campagne moeten voeren wanneer er de komende maanden niets verandert. Een campagne die zeker niet in lijn zal zijn met de ambities van Marine Le Pen. De partij heeft nog geld tot december, daarna wordt financiering problematisch.
Geldgebrek legt zwakte FN bloot
Het chronische geldgebrek van de partij onderstreept de inherente ironie van deze anti-establishmentpartij. In haar retoriek laakt het Front weliswaar grote banken en welke buitenlandse invloed dan ook op de Franse politiek, in werkelijkheid leunt de partij zwaar op de steun van buitenlandse banken.
Zo peuterde het FN in 2014 een lening ter waarde van 9 miljoen euro los bij de Europe-Russia Bank (ERB), een door Moskou gesteunde geldschieter uit Tsjechië, om twee nationale verkiezingscampagnes te financieren. En nu moet het Front opnieuw met de pet rond bij buitenlandse banken, aldus Politico.
Anders dan Bernie Sanders, die vaak door Marine wordt aangehaald als een succesvol voorbeeld van een goed gevoerde campagne door een buitenstaander, heeft Le Pen nooit een efficiënte fundraising campagne opgezet. Evenmin heeft het Front toegang tot een netwerk van financiële spelers in New York en Londen waar andere kandidaten, van de conservatieve Alain Juppé tot aan het socialistische zwarte schaap Emmanuel Macron, bij kunnen aankloppen voor donaties.
Wat rest zijn Cotelec, een geldschieter waar Marine’s vader Jean-Marie de scepter zwaait. En buitenlandse banken. Dat laatste is overigens een weinig aantrekkelijk vooruitzicht doordat de Tsjechische Centrale Bank onlangs de ERB min of meer onder curatele stelde.
“De bank leent ons niets meer, maar we moeten nog steeds terugbetalen wat we hebben geleend, zo werken die dingen,” aldus FN-penningmeester Saint-Just tegen Politico.
FN ziet complot
Dat Franse banken weigeren om het Front geld te lenen, is volgens Dubois het bewijs dat het systeem en het establishment samenzweren tegen de partij.
Hoewel Le Pens team zo’n 45 Franse en buitenlandse banken heeft aangeschreven, reageerde geen enkele partij positief, aldus Dubois. In mei nog klaagde Marine Le Pen dat het hoofd van Fédération Bancaire Française, Frédéric Oudéa, haar weigerde te ontvangen om deze kwestie te bespreken. Volgens het Front moet de Franse socialistische regering interveniëren uit ‘respect voor de democratie.’
Volgens de Franse wet krijgen alle kandidaten die meer dan 5 procent van de stemmen winnen hun kosten vergoed. Dat gaat Le Pen, die in de peilingen goed is voor 30 procent van de stemmen, zeker ook overkomen, en dat zou haar bij elke geldschieter kredietwaardig maken.
Sarkozy heeft het voor iedereen verpest
Het Front is echter niet de enige politieke partij die geen geld van Franse banken los krijgt – geen enkele partij krijgt een lening. Door wat de ‘Bygmalion affaire’ is gaan heten, een schandaal rondom vermeend dubieus boekhouden tijdens de campagne van voormalig president Nicolas Sarkozy in 2012, zijn Franse banken huiverig om hun vingers te branden door leningen aan politieke partijen. De banken zijn echter nog steeds verwikkeld in de aflossing van de schulden van de Republikeinse partij, zo’n 60 miljoen euro. “En bedankt, Nicolas Sarkozy,” aldus Dubois.
Volgens een functionaris van de Fédération Bancaire Française is elke bank vrij in haar keuze aan wie zij wel of niet leent. Echter, die keuze wordt bepaald door de commerciële en regelgevende risico’s die aan een lening verbonden zijn. En recente rechtszaken kunnen de manier waarop banken die risico’s inschatten, beïnvloeden.